Γιάννης Γιαννέλης-Θεοδοσιάδης: «Αξίζει στη Λέσβο το Νόμπελ Ειρήνης»

 

 

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο. Ο Σταμάτης Κουκλέλλης εγκαταλείπεται σε βρεφική ηλικία στα σκαλοπάτια του Ορφανοτροφείου Μυτιλήνης και γίνεται τρόφιμός του.Περνά ανείπωτες στερήσεις και κακουχίες μέχρις ότου υιοθετείται από οικογένεια αστών συμπατριωτών του .Με την ενηλικίωσή του φουντώνει η επιθυμία να μάθει τους γεννήτορές του και αποδύεται σε μια απίθανη ερευνητική προσπάθεια φορτισμένη με σωρεία ψυχολογικών και συνειδησιακών προβλημάτων. Οι ιδεολογικές καταβολές και πεποιθήσεις του τον φέρνουν σε σύγκρουση με το αίσθημα της φιλίας, τους ακατάλυτους δεσμούς της πατρότητας και της οικογένειας και ζει διαρκώς με το πρόβλημα αν η ιδεολογία έπεται ή προηγείται όλων αυτών.Υποχρεώνεται σε εκπατρισμό, προκειμένου ν’ αποφύγει τη χλεύη της κοινωνίας εξαιτίας της χουντικής του δράσης στην περίοδο της δικτατορίας, αλλά καταξιώνεται διεθνώς για τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις, που αφίστανται όμως της προσωπικής του πορείας. Η επιστημονική του καριέρα απογειώνεται, κατακτά το Νόμπελ Λογοτεχνίας και μετά από σαράντα χρόνια επιστρέφει στην πατρίδα του για να αναζητήσει τ’ απομεινάρια της ζωής του…Ο σκηνοθέτης έγνεψε καταφατικά στο δημοσιογράφο, ώστε να τρέξει ο χρόνος των δέκα δευτερολέπτων. Ο καθηγητής συνέχιζε να εστιάζει πάνω του αδιάφορα κι ο νους του, σε πλήρη εγρήγορση, περιπλανιόταν ιλιγγιωδώς ανασκαλεύοντας το παρελθόν του. «Δέκα δευτερόλεπτα», εκδόσεις Λιβάνη,  του Γιάννη  Γιαννέλλη – Θεοδοσιάδης. Ο  συγγραφέας γεννήθηκε στη Μυτιλήνη και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε ως δικηγόρος. Σήμερα είναι Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.Το 2007 εξελέγη για τέταρτη φορά βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου.Έχει τιμηθεί από την ολλανδική κυβέρνηση με το ανώτατο παράσημο του Τάγματος των Ιπποτών της Οράγγης. Το μυθιστόρημα Δέκα Δευτερόλεπτα είναι το έβδομο βιβλίο του. Έχουν προηγηθεί τα ιστορικά λευκώματα Η Λαϊκή Πολιτική Σάτιρα στο Τέλος του 19ου Αιώνα (εκδ. Έφεσος, 2001) και Ο Λαός Εικονογραφεί την Ιστορία του (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2003), καθώς και τα μυθιστορήματα Ισμαήλ και Ρόζα (εκδ. Πατάκη, 2004), που μεταφράστηκε στην τουρκική γλώσσα, Το Βλέμμα της Ήρας (εκδ. Πατάκη, 2008), Η Λίστα του Χόρχε (εκδ. Πατάκη, 2011), Cafe Napolitano (εκδ. Αιολίδα, 2014).Έχει συγγράψει μελέτες για το λαϊκό μας πολιτισμό.

-«Δέκα δευτερόλεπτα» το νέο σας βιβλίο. Η ιστορία ξεκινά με τον Σταμάτη να εγκαταλείπεται στο Ορφανοτροφείο Μυτιλήνης….

Η ιστορία ξεκινά με ένα έκθετο παιδί που εγκαταλείπεται στα σκαλιά του τότε ορφανοτροφείου Μυτιλήνης (συμπτωματικά το κτήριο αυτό είναι αυτό που σήμερα στεγάζεται η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής στην οποία ανέλαβα ως Γενικός Γραμματέας όταν πια είχα τελειώσει το βιβλίο. Είναι ελαφρώς καρμικό αυτό..) Περιγράφονται στην αρχή οι σκληρές στιγμές της παιδικής του ηλικίας που ασφαλώς του άφησαν μετέπειτα τραυματικές εμπειρίες. Υιοθετείται από μια εξαιρετική οικογένεια , απόστρατου αξιωματικού, και αποκτά ακόμα έναν υιοθετημένο αδελφό. Κατά την περίοδο της δικτατορίας, λόγω της θέσης του πατέρα του στη στρατιωτική ηγεσία εμφορείται με τα νάματα της δικτατορίας. Μέσα στο ορφανοτροφείο όπου ζούσε έχει συνδεθεί αδελφικά με τον επίσης τρόφιμο Λεωνίδα. Υπόσχονται να μην χωρίσουν ποτέ. Όμως συναντιούνται μετά από πολλά χρόνια στην περίοδο της δικτατορίας έχοντας αποκτήσει ο καθένας διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις που τους φέρνουν σε πλήρη σύγκρουση. Τελειώνει με άριστα το πανεπιστήμιο και τις μεταπτυχιακές του σπουδές και συνδέεται με μία γιατρό από την οποία αποκτά ένα παιδί, τη σύλληψη του οποίου μαθαίνει από τη σύντροφό του τη μέρα που αναχωρεί οριστικά για τη Γαλλία όπου και θα παραμείνει σαράντα χρόνια.  Επιστρέφει, και νιώθει την επιθυμία να συναντήσει την πρώην σύντροφό του , το παιδί του και τον παλιό του φίλο, Λεωνίδα, τον οποίο έχει αφήσει ανάπηρο από χτυπήματα της ομάδας του όταν είχε προσαχθεί και αυτός υπηρετούσε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ για ανάκριση. Συμβαίνουν διάφορα όμως το βασικό ερώτημα που τίθεται στην ιστορία του βιβλίου είναι αν οι ιδεολογικές καταβολές και οι πολιτικές πεποιθήσεις όταν συγκρούονται με το αίσθημα φιλίας , τους ακατάλυτους δεσμούς της πατρότητας και της οικογένειας αν προηγούνται ή έπονται αυτών.

-Πως καταπιαστήκατε με αυτό το θέμα;

Κάθε άνθρωπος και ιδιαίτερα κάθε πολιτικός πολλές φορές αναρωτιέται αν οι ιδεολογικές του κατευθύνσεις και πεποιθήσεις που έρχονται σε σύγκρουση με τους δεσμούς της οικογένειας, της πατρότητας και της φιλίας, πρέπει να κάμπτονται σε οριακές περιπτώσεις. Σε πλήρη δε σύγκρουσή τους , αν η ιδεολογία προηγείται ή έπεται των συναισθημάτων αυτών.

-Εδώ και χρόνια είστε ένας σεμνός πολιτικός με ασίγαστη συγγραφική δραστηριότητα. Συγκοινωνούντα δοχεία οι παράλληλες δραστηριότητές σας;

Είναι δύο παράλληλες δραστηριότητες που μπορούν να χαρακτηριστούν και ως συγκοινωνούντα δοχεία . Γιατί η πολιτική είναι η ζωή της καθημερινότητας. Ασχολείται μετον άνθρωπο, τις ανάγκες του, και συνεπώς τροφοδοτεί έναν συγγραφέα με θέματα που αφορούν τον πολίτη. 

-Όταν γράφετε που απευθύνεστε;

 Όταν γράφω ένα μυθιστόρημα, φτιάχνω μια ιστορία και μέσα από αυτή εκφράζω σκέψεις και απόψεις για τη ζωή. Ο αναγνώστης δηλαδή μπορεί να βρει μέσα από την κάθε ιστορία ένα θέμα της κοινωνικής μας ζωή όπως ανθρώπινες σχέσεις, έρωτας, ιδεολογία κλπ και να λάβει μια απάντηση με την οποία μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί.

 -Μπαίνει η πολιτική στα καλούπια της μυθιστορηματικής γραφής;

Η πολιτική προυποθέτει τεράστια προσωπική ανάλωση αν θέλεις να λειτουργείς σωστά. Η φόρτιση που σου δημιουργεί μετριάζεται, πολλές φορές δε και μηδενίζεται , όταν καθίσεις να γράψεις. Ξεχνάς τα πάντα και γίνεσαι σκλάβος της ιστορίας σου. Αυτό αποτελεί μια πραγματική ευτυχία γιατί το χρόνο που διαθέτεις απαλλάσσεσαι και αποσυμφορείσαι από θέματα καθημερινότητας που σε πιέζουν και σε απασχολούν.

 – Είναι ευτυχία το γράψιμο; Ο συγγραφέας παλεύει με αλήθειες και ψέματα των ανθρώπων. Ο πολιτικός;

 Τόσο ο πολιτικός όσο και ο συγγραφέας παλεύουν με αλήθειες και ψέματα των ανθρώπων.

– Είστε περήφανος για το ανθρωπιστικό έργο των συμπατριωτών σας;

Ασφαλώς και υπερηφανεύομαι για τους συμπατριώτες μου Λέσβιους που αντιμετωπίζουν τους ταλαίπωρους μετανάστες ανθρώπινα, και κάνουν γι αυτούς ό,τι περνάει από το χέρι τους ώστε στο πέρασμά τους από το νησί να νιώσουν τη θαλπωρή και την ανθρωπιά. Είναι αλήθεια πως κάνουν τα πάντα οι απλοί πολίτες, προσφέροντας ανάλογα με τις δυνατότητές τους, κάποιοι δε μπορεί και να στερούν κάποια αγαθά και απο την οικογένειά τους για να βοηθήσουν τους πρόσφυγες-μετανάστες. Οι Λέσβιοι έχουν τη φιλοξενία στο dna τους και την έχουν κληρονομήσει από τους προγόνους τους , πριν 100 χρόνια, όταν το νησί αυτό δέχθηκε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τις απέναντι ακτές της Μικρασίας στον διωγμό του 1922. Τους αξίζει πράγματι το Νόμπελ Ειρήνης. Θα πιάσει τόπο.

-Τι σημαίνει για έναν πνευματικό και καλλιεργημένο άνθρωπο όπως εσείς να είστε υψηλόβαθμο στέλεχος στο Υπουργείο Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής;

Ο διορισμός μου ως Γενικού Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής αποτελεί για εμένα μια μικρή δικαίωση για τους προσωπικούς μου αγώνες και τη συμβολή μου επί πολλά χρόνια στις πολιτικές εξελίξεις. Κάτι που δεν έγινε όταν έπρεπε και από αυτούς που έπρεπε. Έχω την αίσθηση  ότι λόγω της εμπειρίας μου έχω τη δυνατότητα να προσφέρω κάποια πράγματα στο νησιωτικό χώρο γιατί γνωρίζω τα προβλήματα των νησιών για τα οποία άλλωστε έχω παλέψει επί πολλά χρόνια.