Φωτεινή Στεφανίδη: «Γενάρης και…, “speak low if you speak love”»

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

«(…) Έρως αφύσικος δεν υπάρχει ο γάτος ερωτεύεται ένα ψάρι κι η λεύκα ερωτοχτυπιέται μ’ ένα άλογο όπως διηγιούνται οι παραμυθάδες κι οι ζωγράφοι Ο σπόρος του Έρωτος ανθοβολεί στο χώμα και στον βράχο στον κάμπο και στην έρημο Και πάντοτε μοσκοβολά σαν το κρινάκι του Μάρτη που αλλιώς το λέμε φρέζια σαν το άλλο κρινάκι της νάμμος pancratium maritimum μουσική η θωριά του μουσική η μυρωδιά και τ’ όνομά του λίγο πριν το χιμόπωρο σαν το μανταρίνι και την αβιόλα στις μεγάλες σκόλες του χειμώνα την αβιόλα λέω που θα μας σώσει και που τα βιβλία της βοτανικής τήνε γράφουν νάρκισσο Γι’ αυτό “speak low if you speak love” κι αν όντως αρμόζει κατά τη συβουλή του Σαίξπηρ οι τέτοιες αγάπες να μιλιούνται σιγανόφωνα οι ίδιες βροντοφωνάζουν κι αστράφτουν με τόση δύναμη (…)»
Παναγιώτης Κουσαθανάς, «Ασύνταχτα μένουν τα δύσκολα», εκδ. Ίνδικτος, σ. 159 – 160
«Πέρασαν αρκετούτσικα από τη σκέψη, με ποιο απ’ τα βιβλία να καλωσοριστεί ο χρόνος. Και όταν φάνηκε «αυτό», και τ’ ανοίγω να κουβεντιάσουμε, βλέπω πίσω από τον τίτλο την ημερομηνία που ολοκληρώθηκε και τυπώθηκε, έτσι, χειρόγραφη, μιας και ολόκληρο το μικρό αυτό βιβλιαράκι φτιάχτηκε στο χέρι: 1.1.2012. Πρωτοχρονιά. Γι’ αυτό λοιπόν και η σκέψη και η σιγουριά στην απόφαση. Κι αν με ρωτήσεις τον τίτλο του, ακριβώς δεν τον θυμάμαι. Με τους φίλους, το λέμε «το λευκάκι». Στη σελιδούλα του τίτλου του, γράφει «η παράξενη αγάπη»· το είχα ήδη ξεχάσει. Ένα βιβλιαράκι πολύπτυχο, χειροποίητο, σαν την αγάπη, την παράξενη αγάπη, χωρίς σχεδόν λόγια, σιωπηλό, σαν την αγάπη». Καλωσορίζουμε το 2018 και μιλάμε για τον Γενάρη μήνα με τη Φωτεινή, ξεφυλλίζοντας ή μάλλον ξεδιπλώνοντας το «λευκάκι», ένα μικρό συλλεκτικό βιβλίο εμπνευσμένο από την «Παράξενη αγάπη του αλόγου και της λεύκας» του Χρήστου Μπουλώτη.

Τι χρώμα θα μπορούσε να έχει ο Γενάρης;
Αισθάνομαι το λαμπρότερο μαύρο – οι μεγάλες νύχτες του, το σκοτάδι μέσα τη γη που ετοιμάζεται για την άνοιξη. Το σκοτάδι μέσα στους κορμούς των λατρεμένων μας δέντρων που κρατάνε τους χυμούς ζωντανούς. Μα και μαζί το πιο κρυστάλλινο κυανό θα μπορούσε να έχει, σε όλες τις αποχρώσεις του· στα ποτάμια, τις λίμνες και τη μεγάλη θάλασσα τη μέρα του Γενάρη που πιάνουν τον Σταυρό. Φως απέραντο, νερένιο και ουράνιο μπλε, λίγο χρυσαφί που είναι αρκετό και σε μια του σταγόνα, ελάχιστο το κόκκινο, να, λίγο στο λαιμουδάκι του κοκκινολαίμη, λίγο στα πυράγκαθα, λιγάκι να αστράφτει στις καρδιές του καρπού της αγγελικούλας και να ζεσταίνει την καρδιά.

Και πού είναι ο Γενάρης στο λευκάκι;
Στα τελευταία ασημένια φύλλα της λεύκας. Στο χιονάτο άλογο. Στον εχίνοπα που σκορπάει ανείπωτο το άρωμα και το λευκό, κατάλευκο χρώμα του με τις μαβιές καρδιές στα μύρια ανθάκια του. Στο μυκονιάτικο χωριουλάκι. Στ’ αγόρι-φεγγάρι που χαιρετάει «…είναι ώρα να πηγαίνω», από την οροφή του κίτρινου λεωφορείου· του λεωφορείου για την Πατρίδα, την κάθε Πατρίδα. Στο ποτό – δώρο καρδιάς από τα Νότια, με τα χειμωνιάτικα αρώματα, που πίνεται και τελειώνει σιγά σιγά, με τα χρόνια. Στο μανταρίνι του χειμώνα, του Γενάρη. Στο ρόδι που στέκεται ξερό πια, μονάχο στον χιονιά, στην πρώτη αμυγδαλίτσα, στα ξυδάκια του αγρού και τους ευωδιαστούς νάρκισσους, στις καλέντουλες και τις πρώτες βρουβίτσες, στις γλυκές ελιές που πέφτουν κάτω. Στου κότσυφα το βελουδένιο πέταγμα. Στο παγωμένο φεγγάρι με τη ζεστή καρδιά που τα βρίσκει όλα ταιριαστά, κυρίως την παράξενη αγάπη.

Διάβασέ μας.
Λίγες μικρές φράσεις σκορπίζουν μέσα αυθαίρετα, βρήκαν τη θέση τους; Μακάρι. Το διαβάζω ολόκληρο:
«Στο μεγάλο λιβάδι / η λεύκα / ολομόναχη μόνο με τα πουλιά / Μια φθινοπωριάτικη μέρα ήρθε το άλογο / Δεν πίστευε στ’ αφτιά του / Η λεύκα του μίλησε; / Το κάθε τι έχει τη γλώσσα του… / δεν έβλεπε τη στιγμή / δεν χόρταινε… / Ένα πρωί το άλογο δεν φάνηκε. Αχ, η λεύκα / ένα μήνυμα ένα σημάδι… / να της στείλει ένα μήνυμα / δεν το αντέχω άλλο / Λεύκα μου… αλογατάκι μου / τι αταίριαστη αγάπη / γλιστράει αθόρυβα / αγάπη τόσο όμορφη / Μαρτυριάρικο καθώς / Τα λουλούδια έμαθαν / Τρέχω να το φέρω πίσω / Σε πόνεσα; Πονάς; / Τι όμορφη αγάπη / Αχ, το καλό μου άλογο / Αχ! Λεύτερο / Τα δέντρα έχουν ψυχή / Το πρώτο δέντρο που περπάτησε στη γη / είναι ώρα να πηγαίνω / θα ξανάρθω… / Άλογα ή λεύκες; Διαλέξτε! / Είμαστε τόσο ευτυχισμένοι / εκείνη λεύκα / το άσπρο μου άλογο να τρέχει / άλογο εγώ / θα ξεκουράζομαι στα πόδια της / Ξυπνήστε! / η πιο ταιριαστή αγάπη…»

Οι ευχές;
Μαζί με τα καλαντίσματα της ψηλής μου δεντρολιβανιάς, τα μήλα-Άι Βασίληδες, τα ρόδια που σπάζουν στο κατώφλι, τα γιασεμιά που συνεχίζουν τον ανθό τους παγωμένα, τον αγιασμό στο πρόσωπο και στα μαλλιά, ας κρατούν και οι σιωπηλές παράξενες αγάπες, ας σκορπίζουν το φως και τη δύναμή τους, και να γίνονται τα παράξενα κανονικά, τα αδύνατα δυνατά. Ελπίδα, ειρήνη, καλοσύνη παντού, και πάντα “speak low if you speak love”.