Η Βουλγαρία αναλαμβάνει από σήμερα 1η Ιανουαρίου για πρώτη φορά την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, με την πρόθεση να προχωρήσει στην προώθηση καυτών φακέλων, όπως η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Ομως έτσι κι αλλιώς η ανάληψη της προεδρίας δεν προωθεί ουσιαστικά τίποτα σε σημαντικό βαθμό.
Οι αρμοδιότητες της «προεδρίας» έχουν πετσοκοπεί ουσιαστικά και, παράλληλα, ακριβώς για να μην κάνει κάθε χώρα «τα δικά της» στο εξάμηνο που της αναλογεί, έχει θεσπιστεί να λειτουργεί η προεδρία τριών εξαμήνων ως «τριάδα» λες και ειναι οι τρεις σωματοφύλακες (τάχα μου όλοι για έναν και ένας για όλους). Τουτέστιν υποχρεωτικά υπάρχει μια κοινή ατζέντα, κάτι σαν δεσμευτικό πρόγραμμα, που πρέπει να τηρείται από τρεις συνεχόμενες προεδρίες.
Αυτο δεν σημαίνει ότι η προεδρία έχει εκμηδενιστει απολύτως και δεν έχει κάποιο νοημα. Σε αυτό το ρεαλιστικό πλαίσιο θα κινηθεί και η Βουλγαρία που έχει ζητήματα να λύσει, αλλά δεν θα την βοηθήσει σε αυτά η προεδρία του εξαμήνου
1. Ενα σοβαρό ζήτημα ειναι το μεταναστευτικό που ουσιαστικά οι περισσότεροι Ευρωπαίοι το έχουν σιωπηρά φορτώσει στις πλάτες των «μεθοριακών» κρατών
2. Ενα άλλο ζήτημα (που μας αφορα) είναι το πρόβλημα «μακεδονικής» μειονότητας που έχει, όπου άτομα που μιλούν βουλγαρικά και έχουν γεννηθεί στη Βουλγαρία έχουν (λόγω FYROM) αξιώσεις πλέον να αναγνωριστουν ως εθνική μειονότητα. Κάποτε ήταν 1.650 άτομα, σήμερα με τόσες πιέσεις από τόσο πολλά ετερόκλητα συμφέροντα, δεν είναι γνωστός ο αριθμός που επικαλουνται ως «μακεδονική εθνότητα» εντός της Βουλγαρίας και βέβαια στην αντιστοιχη δυτική επαρχία της.
Στο μήνυμά του παντως ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ. δεν αναφέρει κανένα από τα δύο ανοιχτά και λέει γενικώς και αορίστως τα εξής:
«Να εξευρωπαϊσουμε τα Βαλκάνια για να μη βαλκανοποιηθεί η Ευρώπη. Η Βουλγαρία θα αναλάβει την ευρωπαϊκή προεδρία σε μία χρονική στιγμή κλειδί για την Ενωση Ας μας καθοδηγεί το σύνθημα «Η ισχύς εν τη ενώσει». Είμαι πεπεισμένος ότι θα εργασθούμε με επιτυχία για τις προτεραιότητές μας ».
Χώρα των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συνορεύοντας με την Τουρκία, η Βουλγαρία τάσσεται υπέρ της τήρησης της συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Αγκυρα (Μάρτιος 2016) για τη μετανάστευση και τη βελτίωση των σχέσεων με τη γείτονα χώρα
Η Σόφια επιθυμεί να ενταχθεί στη ζώνη Σένγκεν και θα ήθελε να πιέσει να προχωρήσει η αλλαγή της συνθήκης του Δουβλίνου. Η συνθήκη επιβαρύνει με την φροντίδα των προσφύγων και μεταναστών την χώρα εισόδου και επιμένει στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ενωσης, μετατρέποντας Βουλγαρία, και κυρίως Ελλάδα και Ιταλία σε ένα ειδος επιχορηγουμενων ακριτών.
Η προεδρία της Βουλγαρίας, που διαδέχεται την προεδρία της Εσθονίας, θα συμπέσει επίσης με την έναρξη της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο που θα αφορούν την περίοδο μετάβασης μετά το Brexit και το πλαίσιο των μελλοντικών εμπορικών σχέσεων -κάτι που βέβαια ενδιαφέρει τους Βουλγαρους, μια που η χώρα έχει αρκετούς «μετανάστες» στη Βρετανία.
Ενα δύσκολο πακέτο για το επομενο διάστημα (για το οποίο όμως και πάλι τίποτα δεν είναι στα χέρια της Προεδρίας) είναι να αποσαφηνιστεί η ευρωπαϊκή στρατηγικη ως προς τις χώρες που προήλθαν από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την Αλβανία, δηλαδή το ενταξιακό σχέδιο για τα δυτικα Βλακάνια. Για το θέμα αυτό είναι έτσι κι αλλιώς προγραμματισμένη σύνοδος κορυφής ΕΕ-Βαλκανίων για τον Μάιο και θα γίνει στη Βουλγαρία